سویا
لوبیا روغنی با نام علمی Glycine max گیاهی است از تیره نخود (لگومینوز) که به صورت بوتهای استوار و با شاخ بر گ زیاد رشد میکند.
سویا یکی از بقولات است. نیام و دانه آن (لوبیا) غذای میلیونها نفر را فراهم میکنند و در تهیه مواد شیمیایی نقش عمده دارند. سویا احتمالاً حاصل اهلیسازی گیاهی وحشی در شرق آسیا است. روغن استخراج شده از دانههای سویا یکی از مهمترین انواع روغنها است. این روغن حاوی اسید لینولئیک بسیار بالایی است و به همین دلیل از آن نمیتوان برای تهیه روغن سرخ کردنی استفاده کرد.[۱] دانه سویا از لحاظ اسید آمینه میتونین نسبت به کنجد فقیر است اما از لحاظ اسید آمینه لیزین در سطح بالایی قرار دارد سویا بیش از سایر دانهها به پروتئین حیوانی شباهت دارد. روغن سویا ۴۹ درصد لینولئیک اسید و ۲۵ درصد اسیداولئیک دارد. میزان پروتئین دانه سویا بسیار بیشتر از سایر دانههای روغنی است. ارقام زیر نشان دهنده تفاوت عمده سویا با سایر دانههای روغنی به لحاظ میزان روغن و پروتئین است. میزان پروتئین سویا۳۰-۵۰ درصد، کلزا۱۸-۲۵ درصد، آفتابگردان ۱۵-۲۵ درصد، گلرنگ ۱۵-۲۵ درصد، کنجد ۱۹-۲۵ درصد، بادام زمینی ۲۵-۳۵ درصد میباشد
میزان روغن در سویا۱۸-۲۵ درصد، کلزا۴۰-۵۰ درصد، آفتابگردان۲۵-۵۰ درصد، گلرنگ۴۰-۵۰ درصد، کنجد۲۵-۴۵ درصد، بادام زمینی۴۵-۶۵ درصد میباشد.
همان طور که ملاحظه میشود میزان پروتئین سویا دو برابر سایر دانههای روغنی است و البته درصد روغن آن نیز از سایر دانههای روغنی رایج کمتر است. وجود پروتئین زیاد سبب شده است که کنجاله روغن کشیده شده آن برای تغذیه انسان بسیار مناسب باشد.
موارد مورد استفاده
اتوبوس با سوخت روغن سویا متعلق به وزارت نیروی USA
آرد سویا آردی است حاوی پروتئین و کمی کربوهیدرات، که از آسیاب کردن دانه خشک سویا به دست میآید.
توفو:توفو 豆腐 یا پنیر لوبیا، غذایی است که از فرایند بستن شیر سویا به دست میآید. این شیر دلمه بسته را با فشار به قالبهای سفید نرم تبدیل میکنند.
و...