کلزا

کلزا (brassica napus) به عنوان یکی از گیاهان دانه روغنی مهم در مناطق معتدله دارای طیف نسبتاً وسیعی از سازگاری اقلیمی است.

دانه کلزا دارای ۲۵ تا ۵۵ درصد روغن، ۱۸ تا ۲۴ درصد پروتئین و ۱۲ تا ۲۰ درصد پوست است. رقم اصلاح شده کلزا، کانولا خوانده میشود که دارای مقدار کمتری اروسیک اسیدو گلوگوسیانات میباشد و بدلیل محتوای کمتر مواد ضد تغذیه ای برای مصرف انسان و تک معده ایها نسبت به رقم غیر اصلاح شده یا همان کلزا،مناسب تراست.

به علت میزان روغن موجود در دانه های گیاه کلزا، این گیاه برای سده های پی در پی کشت می شود. محل رویش این گیاه در ابتدا در کرانه ی شرقی دریای مدیترانه بوده است گرچه استفاده از آن سابقه ای بسیار طولانی دارد. شواهدی موجود است که این گیاه و روغن آن، در 2000 سال پیش از میلاد مسیح در هند استفاده می شده است. در اروپای میانه این گیاه از قرن چهاردهم کشت میشود. از قرن هفدهم میلادی، این گیاه در مقیاس های بزرگ در اروپا کشت میشود.

روغن کلزا به دلیل حضور اسیدهای چرب اشباع نشده و فاقد کلسترول از کیفیت تغذیه ای بالایی برخوردار است و بین ارقام و در شرایط مختلف تنوع زیادی در ترکیب اسیدهای چرب آن مشاهده می شود^.برخی از انواع کلزا که در گروه کانولا قرار دارند دارای کمتر از ۳۰ میکرومول گلوکوزینولات در هر گرم کنجاله بوده و روغن دانه آنها دارای مقدار زیادی اسیدهای چرب غیر اشباع و حدود ۲ درصد یا کمتر دارای اسید اروسیک می باشند و روغن آنها به صورت خوراکی مصرف می شود^.