یونجه
یونجه(ترکی)، (کابلی:رشقه، هراتی:سبست) یا اسپست (medicago sativa به معنی علف مادها) اولین بار توسط مادها برای تامین غذای اسب هایشان اهلی گردید. یونجه اصولاً مبدا کویری دارد ودر حال حاضر در تمام مناطق معتدل و شبه قاره کشت می‌گردد.
ریخت‌شناسی
یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر می‌رسد برگهای آن دارای سه برگچه می‌باشد برگچه‌های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است. گلهای یونجه بشکل سبز و برنگ بنفش تیره یا آبی روشن است میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچکتر از آن می‌باشد.
کشاورزی یونجه
در مناطقی که دارای زمستان‌ها معتدل هستند بهتر است بونجه را بهتر است در پاییز به اندلزه کافی زود کاشت. تا قبل از اینکه سرما رشد آن را متوقف کندگیاه بتواند مستقر شود. و در مناطقی که دارای زمستان‌ها سرد هستندگیاه باید در بهار کشت شود وکشت آن باید زود انجام شود تا قبل از شروع گرما تابستانه گیاه مستقر شود. کاشت یونجه با بذر کار بر کاشت با دست ترجیح دارد. و فاصله بین ردیف‌ها ۱۴۰-۱۵۰سانتی‌متر و عمق کاشت ۱-۳ سانتی‌متر در نظر گرفته شده.
از علف‌ها هرز برای این گیاه سس است که بسیار خطر ناک است و می‌تواند کل منطقه را آلوده کند و می‌توان با نفت یا علف کش‌ها تماسی یا سوزاندن آن را کنترل نمود.
مقدار آب مورد نیاز یونجه در سال تقریباً ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی‌متر است
تناوب یونجه با گیاهان دیگر
علف هرز سس یونجه
مواد معدنی وپروتین‌ها
یونجه سرشار از ویتامین‌های A،C،E،K و همچنین دارای آمیلاز که آنزیم مخصوص هضم مواد نشاسته‌ای است می‌باشد.
آنزیم‌های بسیاری در یونجه یافت می‌شود به‌عنوان مثال می‌توان از امولسین، اینورتاز، و پکتیاز نام برد. یونجه دارای حدود ۲۰٪پروتئین می‌باشد پروتئین‌های موجود در یونجه عبارت‌اند از:
لیزین، آرژنین، هیستیدین، آدنین، فنیل آلانین، آسپاراژین و سیستین. یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست. یونجه همچنین دارای منیزیوم، آهن و مقدار جزئیارسنیک و سیلیس است. بنابراین یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی است و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است.
بقدار قابل ملاحظه‌ای ویتامین A , B6,D،E,C ,K ومواد معدنی پتاسیم کلسیم فسفر و منیزیوم می‌باشد.
ارزش غذایی
لوبیای سحرآمیز
